شرحی بر اصل برائت و آثار آن در حقوق ایران

در حقوق اسلامی اصلی مهم در روابط اجتماعی و تعاملات مردم با یکدیگر پذیرفته شده است که غایت آن ایجاد اعتماد ، حسن سلوک و نهایتا همزیستی مسالمت آمیز با همدیگر است.این اصل تحت عنوان« اصل برائت »، بر بی گناهی افراد در مورد اتهام وارده به آنان تا اثبات آن اتهام توسط مدعی دلالت دارد. در کنار این اصل در اسلام اصل دیگری نیز وجود دارد که دارای ارتباطی محسوس با اصل برائت است و آن« اصل استصحاب» می باشد.اصل استصحاب بر ادامه یک حالت یا وضعیت تا اثبات حالت یا وضعیت خلاف آن اشاره دارد.اما ارتباط این دو اصل بدین گونه است که در اسلام، از آنجا که انسان، پاک و بی گناه زاده می شود، لذا این وضعیت بر او مطابق اصل استصحاب ادامه یافته و مطابق اصل برائت تا اثبات خطای او همواره بی گناه قلمداد می گردد ، لذا در آیین دادرسی مدنی و کیفری ایران که بر گرفته از فقه اسلامی است چنین پذیرفته شده است که «الدلیل علی المدعی والیمین علی من انکر».البته پیش بینی معقول این فرض که ممکن است حق با مدعی بوده اما امکان ارائه دلیل از جانب او وجود نداشته باشد، این مسئولیت را بر مدعی علیه یا منکر بار می کند که تنها با ادای اتیان اتهام وارد بر خود را رد کند.

برای مطالعه کامل این مقاله سودمند به ادامه نوشته مراجعه نمایید